Η περίοδος της ασυλλόγιστης ευμάρειας με το άφθονο χρήμα μέσω τραπεζικών δανείων, δημιούργησε μεν στην Ελλάδα μύρια προβλήματα είχε όμως και ένα καλό: Συσσώρευσε έναν μεγάλο αριθμό εξαιρετικών σπιτιών, μια εθνική (παρά την ιδιωτική της υπόσταση) υποδομή, που στο μέγιστο ποσοστό της παραμένει ως σήμερα άπρακτη, αναμένοντας την αξιοποίηση της. Η βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών, αυτό που στην Ελλάδα μάθαμε να λέμε Airbnb, είναι ο ευκολότερος, προσφορότερος, ασφαλέστερος και πιο αποδοτικός τρόπος για την αξιοποίηση αυτή.
Παρά την εγχώρια εξάπλωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης την πενταετία που διανύουμε, η Ελλάδα παραμένει ουραγός σ’ αυτή την πελώρια αγορά σε σύγκριση με την υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο. Στις παγκόσμιες πλατφόρμες (Airbnb, Booking, Home away, Expedia, κλπ) υπάρχουν μερικές δεκάδες χιλιάδες αναρτήσεις ελληνικών καταλυμάτων που προσφέρονται για βραχυχρόνια μίσθωση, όμως είναι πολύ λίγα σε σύγκριση με την Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τις ΗΠΑ, ακόμα και την Κύπρο. Βεβαίως, οι Έλληνες ξενοδόχοι φωνάζουν ότι υπάρχει αθέμιτος ανταγωνισμός, όμως δεν έχουν δίκιο. Η βραχυχρόνια μίσθωση αποτελεί μια άλλη αγορά, διαφορετική από την αγορά του κλασσικού τουρισμού. Κι αυτή την αγορά, η Ελλάδα είτε θα την κερδίσει ολόκληρη είτε θα την χάσει, ανεξάρτητα με την πορεία του υπόλοιπου τουριστικού προϊόντος.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, στον μεν χώρο του αστικού ακινήτου (του διαμερίσματος που βρίσκεται μέσα στις πυκνοδομημένες πόλεις), η αλληλοεπικάλυψη του κλασικού ξενοδοχείου πόλης με το διαμέρισμα που νοικιάζεται μέσω internet, είναι περίπου 20%. Εκεί υπάρχει όντως μια ανταγωνιστική σχέση, αλλά όχι τέτοια ώστε να αποβεί καταστροφική για τους ξενοδόχους. Είναι πάντως επωφελής για τους καταναλωτές. Αντιθέτως, στις κρατήσεις για διακοπές με χρονικό μέσο όρο μια βδομάδα, η αλληλοεπικάλυψη του κλασικού ξενοδοχείου θερινών διακοπών με την μεμονωμένη εξοχική κατοικία που νοικιάζεται μέσω internet, είναι μικρότερη του 5%. Με δυο λόγια, αυτός που ψάχνει στα διεθνή portals να νοικιάσει εξοχικό σπίτι για incognito διακοπές, αν δεν το βρει στην Ελλάδα θα το αναζητήσει σε άλλη χώρα, δεν θα κλείσει δωμάτιο σε ελληνικό ξενοδοχείο. Μιλάμε για μια άλλη αγορά.
Βέβαια, ο λανθασμένος τρόπος που ξεκίνησε και επεκτάθηκε αυτή η διαδικασία στην Ελλάδα, καταδεικνύει και τα όρια της. Όταν ο κάθε άσχετος με τον τουρισμό (διότι τουρισμό πουλάει) ιδιώτης, ‘’ρίχνει’’ ένα δίχως προδιαγραφές ακίνητο στις διεθνείς πλατφόρμες αναζητώντας απαιτητικούς πελάτες απ’ όλη την υφήλιο, μακροπρόθεσμα υπονομεύει την αξιοπιστία της Ελλάδας σ’ αυτή την αγορά. Με κάκιστες φωτογραφίες, με παραποιημένα στοιχεία για το κατάλυμα και την θέση του, με διπλές, τριπλές και τετραπλές αναρτήσεις του ίδιου ακινήτου με άλλο όνομα, με λειψές υπηρεσίες καθαριότητας και εξυπηρέτησης στον ενοικιαστή όταν μπει στο σπίτι, δημιουργούνται συνθήκες συκοφάντησης της ελληνικής αγοράς στο παγκόσμιο κοινό βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Φυσικά, η ίδια η αγορά μακροπρόθεσμα θα κάνει τις διορθώσεις και τις προσαρμογές της. Η πρόσφατη νομοθέτηση από την ελληνική κυβέρνηση του αρχείου σπιτιών που νοικιάζονται μ’ αυτό τον τρόπο, ο αποκλειστικός αύξων αριθμός που θα φέρει κάθε ελληνικό κατάλυμα όταν αναρτάται στις internetικές πλατφόρμες, η φορολόγηση των εισοδημάτων από την βραχυχρόνια ενοικίαση κάθε καταλύματος, θα δημιουργήσει συνθήκες ξεκαθαρίσματος της συγκεκριμένης αγοράς. Αυτό όμως πρέπει να γίνει γρήγορα, πριν παγιοποιηθεί στο διεθνές κοινό η πεποίθηση ότι νοικιάζοντας μέσω internet ένα κατάλυμα στην Ελλάδα, έχει μεγάλες πιθανότητες να βρεθεί μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις που θα του χαλάσουν τις διακοπές.
Προς ποια κατεύθυνση θα είναι αυτό το ξεκαθάρισμα; Μα προς εκείνη που έχει πάρει σε όλη την Ευρώπη. Εξειδικευμένες εταιρείες με τεχνογνωσία και υπεύθυνο προσωπικό θα συγκεντρώσουν σταδιακά τα καταλύματα που αξίζουν τον κόπο και θα αναλάβουν τόσο την προώθηση τους στα portals, όσο και την διαχείριση των ενοικιαστών τους. Οι εταιρείες αυτές θα τηρούν τις προδιαγραφές που θέτουν οι πλατφόρμες για την σωστή ενημέρωση των υποψηφίων πελατών, θα τηρούν την φορολογική νομοθεσία αποδίδοντας στο ελληνικό κράτος τους φόρους του, θα πληρώνουν νόμιμα την αμοιβή στους ιδιοκτήτες των καταλυμάτων, ενώ θα εξασφαλίζουν με επαγγελματικό τρόπο τις υπηρεσίες σε όσους νοικιάσουν τελικά σπίτι. Η σημερινή διαφήμιση κάθε τρύπας ως θαυμαστού καταλύματος, η μετατροπή κάθε άσχετης νοικοκυράς σε ξενοδόχο, η διακίνηση μαύρου χρήματος και όλα τα συναφή που παρατηρούνται στις μέρες μας, δεν έχουν μέλλον. Κυρίως δεν πρόκειται να φέρουν στην Ελλάδα υψηλών εισοδημάτων τουρισμό, παρά την ύπαρξη εκπληκτικών καταλυμάτων σ’ όλη την επικράτεια.
Αυτή η «επαγγελματοποίηση» της αγοράς είναι προς όφελος και των ίδιων των ιδιοκτητών των καταλυμάτων. Αυτός που σήμερα νοικιάζει μόνος του το σπίτι του, σπάνια αποδεικνύεται ικανός να καλύψει μια μεγάλη τουριστική περίοδο συνεχών μισθώσεων, συνήθως το καταφέρνει μόνο για Ιούλιο, Αύγουστο και τα εορταστικά τριήμερα. Η διαχείριση του σπιτιού από μια εξειδικευμένη εταιρεία με μεγάλο πελατολόγιο και διαφημιστικό budge στα social media, μπορεί να πολλαπλασιάσει τις κρατήσεις του ίδιου καταλύματος μέσα στην ίδια χρονιά, οπότε οι απολαβές του ιδιοκτήτη αυξάνονται παρά το ποσοστό που αποδίδει στον ενδιάμεσο.
Παράλληλα, ο μεμονωμένος ιδιοκτήτης ενός μικρού ή μεγάλου σπιτιού, σήμερα κινείται με πλήρη άγνοια κινδύνου. Βάζει πελάτες στο σπίτι του οι οποίοι έχουν όλα τα αποδεικτικά στοιχεία ότι το νοίκιασαν, δίχως να έχει προνοήσει για ασφαλιστική κάλυψη κλοπής, ατυχήματος ή θανάτου τους. Αν συμβεί οτιδήποτε σε κάποιον ενοικιαστή (που είναι νομοτελειακό να συμβεί μέσα στις εκατοντάδες χιλιάδες πελάτες) κι ο παθών προσφύγει σε δικαστήριο, είναι πολύ πιθανό ο ιδιοκτήτης του σπιτιού να υποστεί τέτοια οικονομική ποινή που στο τέλος να μείνει δίχως καν …σπίτι, πέραν των ποινικών ευθυνών που μπορεί να του καταλογιστούν. Και βέβαια, αργά ή γρήγορα, μετά την νομοθέτηση κανονιστικού πλαισίου για την βραχυχρόνια μίσθωση, το ελληνικό κράτος θα πάρει από τις διεθνείς πλατφόρμες τους τραπεζικούς λογαριασμούς των ιδιοκτητών που ήδη συνεργάζονται μαζί τους, μαζί με τις καταθέσεις των ποσών που έχουν κάνει σ’ αυτούς. Στην συνέχεια, η εφορία θα χτυπήσει την πόρτα τους ζητώντας αναδρομικά τους αναλογούντες φόρους μαζί με τις προσαυξήσεις.
Όποιος αυτή την στιγμή διαθέτει ένα αξιοπρεπές και προσεγμένο κατάλυμα κι έχει ξεφύγει από την επαρχιώτικη νοοτροπία που λέει ‘’εγώ δεν βάζω ξένους στο σπίτι μου’’ (λες και το σπίτι του είναι καλύτερα να ρημάζει κλειστό και χρεωμένο στην τράπεζα) καλό θα είναι να σκεφτεί την λύση της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Αλλά να το κάνει αναθέτοντας το σε μια αξιόπιστη εταιρεία που θα του προσφέρει συμβόλαια, καλύψεις, ενοικίαση αρκετών μηνών, νόμιμα χρήματα και υψηλών προδιαγραφών πελατεία.